Án phí trong vụ án dân sự nói riêng và vụ án sơ thẩm nói riêng là một trong những nội dung quan trọng mà các chủ thể tham gia tố tụng cần quan tâm. Án phí được xác định như nào, những trường hợp được miễn giảm án phí được quy định ra sao cũng như những điểm bất cập về vấn đề này cần được làm rõ. Vì vậy trong bài viết này Luật Bạch Long xin được làm rõ một số vấn đề về “Án phí dân sự sơ thẩm” để chúng ta có thể hiểu rõ hơn về vấn đề này.
ĐỌC THÊM:
Người làm chứng trong tố tụng dân sự(Mở trong cửa số mới)
Án phí dân sự sơ thẩm (minh hoạ)
Hiểu theo nghĩa chung nhất, án phí là khoản tiền phải chi trả cho việc giải quyết một vụ án. Đại từ điển tiếng Việt có giải nghĩa về án phí là “ số tiền chi phí cho việc xét xử một vụ án ”. Tuy nhiên, một vụ án không chỉ được giải quyết bằng một cách thức duy nhất là xét xử, mà trong những trường hợp như đình chỉ, công nhận thỏa thuận của các đương sự, Tòa án vẫn phải giải quyết vấn đề án phí. Từ nghĩa rộng này ta có thể hiểu rằng Án phí trong Tố tụng Dân sự là khoản tiền mà đương sự phải nộp cho Nhà nước theo quy định của pháp luật nhằm bù đắp một phần chi phí tố tụng mà Nhà nước phải bỏ ra để giải quyết vụ án theo yêu cầu của đương sự và được thể hiện trong bản án, quyết định của Tòa án.
I. Quy định của pháp luật tố tụng dân sự
-
Quy định về mức án phí dân sự sơ thẩm
- Mức án phí dân sự sơ thẩm đối với vụ án không có giá ngạch
Khi xem xét quy định của pháp luật hiện hành về mức án phí dân sự sơ thẩm đối với vụ án không có giá ngạch ta thấy: Pháp lệnh án phí, lệ phí Tòa án có quy định trong mỗi loại vụ án dân sự, lao động, kinh doanh thương mại có mức án phí là khác nhau. Theo đó, án phí dân sự sơ thẩm đối với vụ án dân sự, lao động không có giá ngạch mức án phí là 200.000 đồng; án phí dân sự sơ thẩm đối với vụ án tranh chấp kinh doanh, thương mại không có giá ngạch mức án phí là 2.000.000 đồng. Việc Pháp lệnh án phí, lệ phí Tòa án có quy định mức án phí khác nhau như trên xuất phát từ bản chất của từng loại vụ án. Những tranh chấp trong vụ án kinh doanh thương mại, thông thường là vì mục đích lợi nhuận, khi Tòa án giải quyết vụ án cũng có nghĩa là mục đích lợi nhuận của các bên tranh chấp đã được giải quyết và như vậy pháp luật quy định mức án phí đối với các vụ án dân sự loại này là cao hơn. Đối với các tranh chấp về dân sự, lao động thông thường là vì mục đích dân sinh, là các quyền và lợi ích chính đáng thiết yếu trong cuộc sống hàng ngày của họ, và do vậy pháp luật quy định mức án phí dân sự sơ thẩm đối với loại vụ án dân sự này là thấp hơn. Qua phân tích trên cho thấy rằng, quy định mức án phí khác nhau như vậy là phù hợp với thực tế, đáp ứng được các mục đích, ý nghĩa của việc quy định về án phí.
- Mức án phí dân sự sơ thẩm đối với vụ án có giá ngạch
Theo quy định của Pháp lệnh án phí, lệ phí Tòa án thì các vụ án có giá ngạch được phân ra thành ba loại có mức án phí khác nhau: mức án phí sơ thẩm đối với các vụ án về tranh chấp dân sự có giá ngạch; mức án phí sơ thẩm đối với các vụ án về tranh chấp kinh doanh, thương mại có giá ngạch và mức án phí sơ thẩm đối với các vụ án về tranh chấp lao động có giá ngạch. Theo danh mục án phí kèm theo Pháp lệnh án phí, lệ phí Tòa án thì mức án phí dân sự sơ thẩm các vụ án dân sự có giá ngạch cụ thể.
Đối với các mức ngạch về sau theo “lũy giảm” khi giá trị tài sản tranh chấp tăng dần theo mức và các bậc giảm dần của hai loại tranh chấp này tương đồng nhau. Sở dĩ, có sự lũy giảm như vậy là bởi vì khi giá trị tài sản tranh chấp càng tăng cao thì số tiền án phí mà họ phải nộp nếu mức ngạch được giữ nguyên hoặc cũng tăng theo sẽ rất lớn, trong khi đó trình tự giải quyết cũng như chi phí cho các hoạt động tố tụng của Tòa án khi giải quyết các vụ án dân sự có giá trị tài sản cao hay thấp là giống nhau. Bên cạnh đó, cần phải tính đến việc đảm bảo cân bằng lợi ích giữa người phải chịu án phí với Nhà nước. Do đó, hiện nay pháp luật quy định mức ngạch theo lũy giảm với giá trị tài sản tranh chấp tăng lên là hoàn toàn hợp lý, phù hợp với thực tiễn và đảm bảo lợi ích của các bên đương sự trong vụ án dân sự và Nhà nước. Riêng đối với vụ án tranh chấp về lao động thì chỉ phân chia thành 04 bậc, đồng thời mức án phí cũng thấp hơn vụ án dân sự; kinh doanh, thương mại. Sở dĩ có mức án phí khác nhau như vậy là do trong vụ án tranh chấp lao động thì việc khởi kiện thông thường là bảo vệ quyền lợi của người lao động trong quan hệ lao động, (một quyền lợi thiết thực trong đời sống tối thiểu của con người – vì mục đích dân sinh, đồng thời nó còn có ý nghĩa xã hội nhân văn sâu sắc), nên quy định mức án phí là thấp hơn.
Trên đây là những tư vấn của Luật Bạch Long về “Án phí dân sự sơ thẩm”. Trong phần 2 chúng ta sẽ tìm hiểu thêm về những vướng mắc và bất cập trong những điều luật này. Nếu còn vướng mắc, chưa rõ hoặc cần hỗ trợ pháp lý khác bạn vui lòng liên hệ để được giải đáp:
Công ty Luật TNHH Bạch Long
Địa chỉ: số 92 Dương Quảng Hàm, Phường Quan Hoa, Quận Cầu Giấy, Hà Nội
Điện thoại: 0975.866.929
Email: luatbachlong@gmail.com
Lưu ý: Các nội dung tư vấn hoặc văn bản pháp luật được trích dẫn trên có thể đã thay đổi hoặc hết hiệu lực tại thời điểm hiện tại. Khách hàng vui lòng liên hệ với chúng tôi qua số điện thoại: 0975.866.929 để được tư vấn hỗ trợ một cách chính xác!